Furor Teutonicus blog | over | volg | teuto | lyme | archief | doneer | todo
🕰️
  ⬩  
✍️ Evert Mouw
  ⬩  
⏱️ 3 min

Nudge (boekbespreking)

Je komt in een supermarkt… heeft het invloed op welke hoogte en hoe ver van de kassa het snoepgoed uitgestald ligt?

Je moet kiezen voor een reisverzekering… heeft het invloed welke opties de verzekeraar standaard inbegrepen heeft in de offerte?

De belastingen en prijzen voor auto’s zijn veranderd. Ga je je gedrag aanpassen?

nudging elephant

Het boekje Nudge — Improving Decisions About Health, Wealth, and Happiness van Richard H. Thaler en Cass R. Sunstein is een briljant boekje over hoe mensen denken, handelen en keuzes maken, en hoe we mensen kunnen helpen om betere keuzes te maken en dus gelukkiger te leven zonder hun vrijheid in te perken. Ze noemen zichzelf dan ook voorstanders van Libertarian Paternalism.

Al een poosje lag het juweeltje op mijn boekenkast, nadat ik het het aangeschaft na een enthousiast verhaal van een docent op het AMC, Dr. Frans Voorbraak. Het was geen onderdeel van de studiestof, maar hij liet het boek toch even rondgaan, en ik ben hem er dankbaar voor.

De auteurs beweren dat ze een derde weg gevonden hebben. In de VS, maar eigenlijk overal wel, zijn er pakweg twee bekende wegen:

  1. Vrijheid! Overheden zijn duur, beperken de individuele vrijheid (via regels en via de belastingen), en de markt is vaak het effectiefst in deze gevarieerde en snel veranderende wereld. Kortom, Republican. In theorie (maar niet altijd in de praktijk) wordt deze visie in Nederland door de VVD uitgedragen.
  2. Goed regelen! De overheid kan de onbeschermde en slecht geïnformeerde burger helpen door gevaarlijke producten zwaar te belasten of te verbieden. Voor zonder gordel rijden krijg je een boete. Door de hoge belastingen kun je niet meer (of in veel mindere mate) je eigen keuzes voor leefstijlen, gezondheidszorg, producten etc. kiezen, maar in ruil krijg je een goed geregelde publieke ruimte, subsidies, gezondheidszorg, scholing, etc. Oftewel, de Liberals, of hier de PvdA.

In de praktijk leidt alles regelen tot veel verlies van vrijheid voor het individu. Overheidsregelingen komen vaak neer op one size fits all. Mensen die hun gezondheidszorg, manier (en kosten) van wonen, of wat dan ook fundamenteel anders willen regelen botsen al snel met de structuur die gericht is op het grote gemiddelde.

Maar niets regelen geeft ook een hoop ellende. Ja, in theorie zijn mensen rationeel en maken ze de beste keuzes, maar met alle information overload, alle reclametrucs, en alle soms ingewikkelde systemen maken mensen toch vaak keuzes die niet optimaal zijn voor hen. Dat komt omdat mensen helemaal niet zo rationeel zijn.

Humans predictably Err. Take, for example, the “planning fallacy” — the systemic tendency toward unrealistic optimism about the time it takes to complete projects. […] Hundreds of studies confirm that human forecasts are flawed and biased.

De auteurs van Nudge zien graag dat bedrijven, verenigingen en overheden de mensen helpen door slimme default choices en door bedrijven te verplichten transparant en open informatie te geven over de prijzen van hun producten, in een zodanige vorm dat het gemakkelijk is om de prijzen te vergelijken met aanbiedingen van andere partijen. Maar denk ook aan bijvoorbeeld de standaard instellingen voor je computerprogramma!

Verder willen ze een slimme “keuze-architectuur”, waarbij het liberale mantra “meer keus is altijd goed” aangevuld wordt met wegwijzers zodat je ook nog je weg kunt vinden te midden van alle keuzes. Kortom, ze willen mensen een goede nudge geven, de goede richting op.

Maar het mensen die juist een andere richting op willen niet moeilijk of duur gemaakt worden. En dat is zo aantrekkelijk van Nudge: de auteurs willen je vrij laten, pleiten zelfs in een aantal gevallen voor de afschaffing van beperkende overheidsregelingen (in de VS), maar geven wel praktische voorbeelden van echt betere uitkomsten voor mensen. Bijvoorbeeld hoe nudges helpen om van een rookverslaving af te komen of een diploma te halen.

Zie ook hun website met verhalen en voorbeelden: http://nudges.org/

Highly recommended.

Reacties

✉ Ward de Jager

Leuk onderwerp inderdaad. Het vakgebied hierover is ook wel bekend als “Behavioral Economics”. Als je dit leuk vindt, moet je ook de boeken van Dan Ariely lezen http://danariely.com/ predictably irrational bijvoorbeeld.


Deze blogpost werd in december 2022 overgezet van WordPress naar een methode gebaseerd op Markdown; het is mogelijk dat hierbij fouten of wijzigingen zijn ontstaan t.o.v. de originele blogpost.