Furor Teutonicus blog | over | volg | teuto | lyme | archief | doneer | todo
🕰️
  ⬩  
✍️ Evert Mouw
  ⬩  
⏱️ 2 min

(De) Oekraïne (met en zonder lidwoord)

Soms plaats je halfslapend wat op Facebook, maak je een spel- of typfout, en reageren er mensen. In zeldzame gevallen ontstaat er dan ook nog een interessante, informatieve discussie. Zo ook over (de) Oekraïne: schrijf je dat met of zonder het lidwoord “de”? De discussie tussen twee mensen die op mijn status update reageerden wil ik graag met jullie delen. Zeker nu dat land momenteel zoveel in het nieuws is!

wapen van Oekraïene

EF: De Oekraïne verwijst naar het gebied als onderdeel van het Russisch rijk, wat het niet meer is. We zeggen toch ook in niet meer ‘de Libanon’ of ‘de Soedan’ als we het over die landen hebben? Dus moet bij Oekraïne het lidwoord ook weg. Momenten bestaat de variant met lidwoord nog, maar dat zal op den duur verdwijnen.

EB: De Libanon zou ik nog steeds zeggen wanneer ik het gebergte zou bedoelen en de Soedan begint voor mij een heel stuk verder naar het westen dan de twee landen die tegenwoordig Soedan heten. ‘De Oekraïne’ verwijst net zozeer naar het deel van het Pools-Litouwse gebied dat het ooit was als naar het latere Russische en daarmee veel meer naar wat dit tot een land op zich maakt dan het zonder lidwoord zou doen. Klein-Rusland zou ook een mooie historisch verantwoorde vertaling in het Nederlands zijn, maar die zouden helaas de meesten niet thuis kunnen brengen…

EF: En toch zou menig Oekraïner zich beledigd voelen door het gebruik van ‘de’. Hetzelfde probleem zit ook in het Russisch: de naam ‘Oekraïne’ betekent letterlijk ‘bij de rand/grens’. Als men wil zeggen ‘in Oekraïne’ gebruikt men – wil men politiek correct zijn – het voorzetsel ‘v’ dat voor staten wordt gebruikt. Echter, velen gebruiken, net als vroeger, nog steeds ‘na’, wat voor regionen wordt gebruikt. Het is dus niet een probleem dat zich tot het Nederlands beperkt, maar het Genootschap Onze Taal raadt toch aan om ‘de’ weg te laten, ook al zijn beide varianten tegenwoordig nog correct.

EB: Tuurlijk zijn beide vormen taalkundig gezien correct, alleen de ene vorm is politiek correcter, de andere doet meer recht aan de complexe geschiedenis van wat dan nu een land is.

(De namen heb ik om standaard privacy redenen pseudo-anoniem gemaakt. Op verzoek van de betrokkenen vervang ik hun initialen met plezier door hun volledige naam.)  

Ukraine terrritories. Source unknown to me

Source: possibly Dr. Paul Craig Roberts in Is Ukraine Drifting Toward Civil War And Great Power Confrontation? (2014-02-22)


Deze blogpost werd in december 2022 overgezet van WordPress naar een methode gebaseerd op Markdown; het is mogelijk dat hierbij fouten of wijzigingen zijn ontstaan t.o.v. de originele blogpost.